Spis treści
Stonka ziemniaczana każdego roku powoduje straty na rolniczych plantacjach ziemniaków, a czasem też w przydomowych ogródkach. Masowy wysyp stonki ziemniaczanej obserwuje się zazwyczaj, gdy kwitnie czarny bez i jaśmin, a przekwitanie lipy drobnolistnej jest już momentem wylęgu larw, podpowiada Małopolski ODR. Walka ze stonką ziemniaczaną jest więc wyzwaniem, przed którym staje każdy ogrodnik i rolnik.
Stonka ziemniaczana - dlaczego jest szkodliwa?
Stonka ziemniaczana to chrząszcz wielkości ok. 1 cm, a największe szkody powodują jego larwy, które żerują w liściach. W naszych warunkach klimatycznych w ciągu roku mogą wystąpić 2 pokolenia szkodnika.
Główny Inspektorat Ochrony Roślin i Nasiennictwa: Wiosenny wylot chrząszczy rozpoczyna się wówczas, gdy temperatura gleby przez kilka dni utrzymuje się na poziomie ok. 14°C. Jest to zwykle czas kwitnienia jaśminu, kasztanowca i bzu czarnego.
Przez pierwsze dni osobniki żerują na młodych roślinach, po czym samice składają jaja (nawet 800 w okresie wegetacyjnym) na spodzie liści. Do wylęgu wystarczy krótki okres 8-17 dni, im cieplej, tym szybciej.
Letnie pokolenie stonki może pojawić się już po ok. 40 dniach w lata ciepłe i suche. Specjaliści zwracają uwagę, że młode chrząszcze pokolenia letniego są bardziej żarłoczne niż larwy.
Gdy pojawią się wcześnie, a pogoda sprzyja, w tym samym roku może pojawić się tzw. pokolenie jesienne. Wraz z jesiennym ochłodzeniem (spadek temp. do 11-12 st.) stonka przestaje żerować i schodzi do gleby.
GIORiN: Poziom strat, jaki może wyrządzić stonka, zależy od skuteczności jej zwalczania w roku poprzednim, warunków pogodowych (szczególnie wilgotności gleby) w okresie jesieni i wiosny oraz w okresie wiosennych lotów chrząszczy i żerowania larw. O konieczności zwalczania stonki decyduje nasilenie jej występowania oraz stan zaawansowania rozwoju roślin.
Obserwacje trzeba prowadzić po wschodach roślin.
Zwalczanie stonki w ziemniakach, czyli niezbędne opryski
Zabiegi z wykorzystaniem środków ochrony roślin - insektycydów - wykonuje się w celu zniszczenia larw. Na plantacjach wczesnych odmian ziemniaków konieczne może okazać się zwalczanie chrząszczy. O tym, czy zabieg będzie skuteczny w przypadku niektórych spośród zalecanych insektycydów, jest temperatura powietrza.
Ekologiczny oprysk na stonkę ziemniaczaną i inne naturalne metody
Na liście naturalnych, ekologicznych sposób walki ze stonką wymienia się:
- zbieranie chrząszczy i larw
- stosowanie naturalnych oprysków
- sadzenie roślin odstraszających
- wykorzystanie naturalnych wrogów
Regularne sprawdzanie roślin i ręczne usuwanie chrząszczy i larw stonki ziemniaczanej to prosta metoda zwalczania szkodnika na małych plantacjach, np. przydomowych. Można stosować opryski z naparów ziołowych, czosnku, cebuli lub tytoniu, które odstraszają stonkę ziemniaczaną.
W pobliżu ziemniaków można posadzić rośliny, które odstraszają stonkę ziemniaczaną, takie jak aksamitki, nasturcje, koper lub fasola. Pomocni mogą być naturalni wrogowie. Chrząszcze biegaczowate i ptaki żywią się stonką ziemniaczaną i jej larwami. Można zwabić je do ogrodu, tworząc dla nich odpowiednie warunki, np. budując domki dla owadów lub zakładając ptasie karmniki.
Opryski na stonkę ziemniaczaną - metody chemiczne
Opryski insektycydami chemicznymi bywają niezbędna na dużych rolniczych plantacjach. Do najpopularniejszych chemicznych środków ochrony roślin stosowanych do zwalczania stonki ziemniaczanej są insektycydy z grupy pyretroidów oraz te z grupy neonikotynoidów.
Śląski ODR w jednym ze swoich poradników podpowiada: W związku ze zróżnicowaniem szkodliwości larw stonki najbardziej efektywnym terminem wykonania zabiegu okres pojawienia się larw 2 i 3 stadium. Zbyt wczesny zabieg spowoduje, że jaja larw nie zostaną zniszczone przez insektycydy, a zbyt późny może spowodować duże uszkodzenie roślin przez larwy.
Pamiętaj o stosowaniu środków ochrony roślin zgodnie z instrukcją i z zachowaniem środków ostrożności. Wybieraj preparaty dopuszczone do stosowania w uprawach ziemniaków.
Przeczytaj też: Stare odmiany ziemniaków nadal rosną na polach i w przydomowym ogródku
Profilaktyczne zwalczanie stonki
Po zakończeniu uprawy ziemniaków należy usunąć z pola wszystkie łęty, aby pozbawić stonkę ziemniaczaną zimowych kryjówek.
Kolejnym sposobem walki ze stonką jest stosowanie płodozmianu. Uprawa ziemniaków w tym samym miejscu co roku sprzyja rozwojowi stonki ziemniaczanej. Dlatego ważne jest stosowanie płodozmianu i sianie ziemniaków w innym miejscu co 3-4 lata.
Pamiętaj, że skuteczna walka ze stonką ziemniaczaną wymaga systematycznych działań i łączenia różnych metod zwalczania. Regularnie sprawdzaj swoje uprawy i stosuj wybrane metody zwalczania, aby chronić swoje ziemniaki przed tym szkodnikiem.
Przed zastosowaniem jakichkolwiek środków ochrony roślin, zawsze czytaj uważnie etykietę i stosuj się do zaleceń producenta.
Źródła: Metodyka Integrowanej Produkcji Ziemniaka, Główny Inspektorat Ochrony Roślin i Nasiennictwa, Małopolski Ośrodek Doradztwa Rolniczego, Świętokrzyski Ośrodek Doradztwa Rolniczego
Jesteśmy na Google News. Dołącz do nas i śledź Portal Strefa Agro codziennie. Obserwuj Strefę Agro!
Polacy opracowali lek na śmiertelną chorobę
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?
