Jak spać, aby się wyspać

Przyczyny tego zjawiska moga być różne, najczęściej składa się na nie kilka czynników. Pierwszy z nich to z pewnością zmiany w stylu życia, jakie pojawiają się po sześćdziesiątce.

Kiedy odchodzimy na emeryturę, zwykle automatycznie zmniejszamy naszą aktywność. Zmienia się także codzienna rutyna – nie musimy budzić się i kłaść do łóżka codziennie o tej samej porze. Tymczasem nasz organizm lubi funkcjonować „jak w zegarku”. Gdy przestajemy przestrzegać pór odpoczynku, pozwalamy sobie na dłuższe drzemki popołudniowe i nocne maratony przed telewizorem, praca naszego wewnętrznego zegara ulega zakłóceniu. Dlatego warto zadbać o zachowanie regularnego rytmu dnia – z okresami aktywności, stałymi posiłkami i porami snu.

Do bezsenności mogą przyczyniać się także choroby, które dotykają seniorów. Nie tylko bezdech senny, który jest bardzo niebezpieczny i wymaga specjalistycznego leczenia, ale także nadciśnienie, przerost prostaty (wiąże się z nim konieczność kilkakrotnego oddawania moczu w nocy), astma, zgaga, zespół niespokojnych nóg (nieprzyjemne uczucie w kończynach, które składnia do wykonywania mimowolnych ruchów) i wreszcie wszelkie dolegliwości bólowe, związane np. z chorobami kręgosłupa i stawów. Bezsenność to także jeden z objawów towarzyszących menopauzie – przyczynia się do niej niedobór estrogenów.

Jeśli kłopoty z zaśnięciem, bardzo wczesne pobudki czy też wybudzanie w trakcie snu trwają dłużej niż 2–3 tygodnie, należy zasięgnąć porady lekarskiej. Może się bowiem okazać, że bezsenność jest jednym z objawów choroby somatycznej (reumatyzm, nadczynność tarczycy, cukrzyca) lub psychicznej (depresja, psychoza) i trzeba rozpocząć leczenie.

Dieta na dobry sen, czyli lekko i bezalkoholowo
Istnieje wiele porad i domowych sposobów na dobry sen - szklanka ciepłego mleka, uspokajający napar z napar z melisy, porządne wywietrzenie sypialni przed snem czy też szczelne zasłonięcie okien itp. Jeśli nasze problemy z zasypianiem mają charakter przejściowy, okazjonalny, takie środki na pewno mogą nam pomóc. Zanim sięgniemy po tabletki nasenne, powinniśmy zadbać o wszystko to, co nazywa się higieną snu, a więc sypialnię, w której nic nie przeszkadza nam w zaśnięciu (grający telewizor, tykający zegar, przegrzanie, niewygodne łóżko, światło zza okna) oraz odpowiednią dietę.

Każdy wie, że jedzenie tuż przed snem, zwłaszcza dużych posiłków, to sposób na zapewnienie sobie bezsennej nocy. Ale też położenie się do łóżka z uczuciem głodu nie pomoże w zaśnięciu. Na kolację (około 2 godziny przed snem) najlepiej jeść potrawy o większej zawartości węglowodanów (pełnoziarniste pieczywo, kasza, warzywa, owoce). Unikamy natomiast dań zawierających dużo białka, czyli mięsa, ryb, nabiału.

Im większe będą mięsne porcje, tym dłużej będzie trwało ich trawienie i tym większe prawdopodobieństwo kłopotów z zaśnięciem. Niewskazane są potrawy tłuste (bo ciężkostrawne) i bardzo pikantne (może pojawić się zgaga). Unikajmy napojów pobudzających (kawa, mocna herbata, cola).

Niektórzy twierdzą, że w zaśnięciu pomaga im alkohol. Tak, ale ma on, niestety, takie działanie, że powoduje wiele krótkich przebudzeń, przerywających najgłębszą fazę snu.

Uzależnienie od tabletek nasennych
Środki nasenne – nawet te najnowszej generacji –zawsze niosą ze sobą zagrożenie uzależnieniem. Poza tym nie leczą bezsenności, jedynie usypiają.Dlatego zaleca się je jedynie przejściowo, aby przerwać błędne koło bezsenności. W terapii zaburzeń snu stosowane są także leki uspokajające i przeciwdepresyjne. W leczeniu kluczową sprawą jest ustalenie przyczyn zaburzeń – tylko wtedy można właściwie dobrać kurację.

Wraz z wiekiem zmniejsza się wydzielanie melatoniny w organizmie. Jest to hormon regulujący rytm okołodobowy. Szyszynka wydziela go , gdy jest ciemno i tym samym przekazuje do mózgu informację, że czas przygotować organizm od odpoczynku. Dlatego seniorom cierpiącym na bezsenność zaleca się przyjmowanie suplementu melatoniny (działa dopiero po 2–4 tygodniach stosowania).