Łódź jak Kraków?

Ze spokojem różnie bywa, ale żyje się rzeczywiście wolniej, choć uważam, że zarazem cechuje nas szczególna niecierpliwość, domagająca się, by wszystko wokół nas zmieniało się już, teraz, zaraz. Pewnie mamy to w krwioobiegu od zarania istnienia miasta Łodzi, bo w odróżnieniu od wioski pod tą samą nazwą, która trwała w niezmiennej sile latami, miasto powstało i rozrosło się błyskawicznie. Łodzianie zresztą wiedzieli to od początku. Wiktor Dłużniewski (1817-1873), uważany za autora pierwszej poezji o Łodzi, pisał w poemacie "Paweł Łodzia-Kubowicz" takie słowa: "Gdzie dziś od razu, wzmógł się gród w taką/Ludność jak Kraków, choć nie jednako/Bo przecież Kraków wzrósł nie od razu". Przywołuję słowa poety, bo ciekawie budował legendę szybko rosnącej Łodzi, porównując ją z miastem, w którym żyje się od wieków wolniej, czyli Krakowem (Dłużniewski zestawiał jeszcze wieże zamku wawelskiego z kominami fabryk). Porównanie pragnienia szybkich działań młodej Łodzi z dojrzałym spokojem Krakowa przypomniało mi się kilka dni temu, gdy miałem przyjemność rozmawiać z krakowskim artystą, który dużo podróżuje po kraju, dużo widział, i który wyznaje podobny do mnie pogląd, iż prawdziwa Polska zaczyna się poza granicami Warszawy. Gdy z niecierpliwością tłumaczyłem, jak Łódź się zmienia i jakie zmiany jeszcze by mi się marzyły, najpierw zatrzymał mnie słowami: "Ale po co? Zmiany często wychodzą na gorsze". Potem ustaliliśmy, że i łodzianie, i krakusi niespecjalnie za Warszawą przepadają, z tą różnicą, że - jak usłyszałem - "W Krakowie nie mamy parcia na Warszawę, a wy się ciągle tam pchacie, po co? Róbcie swoje". Niecierpliwość łączy się nierzadko z rozbijaniem się od ściany do ściany i zwykłym cwaniactwem. W Łodzi jesteśmy tego świadkiem zbyt często. Chciałbym, byśmy więcej uczyli się od Krakowa. Od starszych, znaczy się.
Dariusz Pawłowski